Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu (KOKGB) olan çocuklarda, otorite figürlerine karşı iş birliği yapmama, meydan okuma ve düşmanca davranışlar sergileme eğilimi vardır ve bu durum çocuğun günlük işlevlerini ciddi şekilde etkiler.
Tüm çocuklar zaman zaman büyüklere karşı çıkabilir, özellikle yorgun, aç, stresli veya üzgün olduklarında bu durum daha sık görülebilir. Tartışabilir, karşılık verebilir, itaatsizlik edebilir ve ebeveynlerine, öğretmenlerine ve diğer yetişkinlere karşı gelebilirler. Karşı olma davranışı genellikle iki ila üç yaşındaki çocuklar ve erken ergenlik döneminde ki gençler için gelişimin normal bir parçasıdır. Ancak, açıkça iş birliği yapmama ve düşmanca davranış, aynı yaş ve gelişim düzeyindeki diğer çocuklarla karşılaştırıldığında göze çarpacak kadar sık ve devamlı olduğunda ve çocuğun sosyal, ailevi ve akademik hayatını etkilediğinde bu sorun ,ciddi bir endişe haline gelir.
Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğuna ne sebep olur?
Karşıt Gelme Karşı Gelme Bozukluğu’nun (KOKGB) biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. KOKGB, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), madde kullanım bozuklukları, depresyon veya bipolar bozukluk gibi ruh hali bozuklukları öyküsü olan ailelerde görülme eğilimindedir. Beyin görüntüleme çalışmaları ayrıca KOKGB’li çocukların akıl yürütme, yargılama ve dürtü kontrolünden sorumlu beyin bölümünde bazı farklılıklar olabileceğini öne sürmüştür. Psikolojik çalışmalar ayrıca saldırgan davranış sergileyen çocukların akranlarından gelen sosyal ipuçlarını doğru bir şekilde tanımlama ve yorumlama konusunda sorun yaşadıklarını göstermiştir. Özellikle saldırgan çocuklar nötr durumlarda bile karşıdaki kişiden düşmanca niyet görme eğilimindedir. Ayrıca bu çocuklar sorunlara daha az çözüm üretirler. Ebeveyn denetiminin eksikliği, tutarsız disiplin uygulamaları ve istismara veya toplum şiddetine maruz kalma da KOKGB’nin gelişimine katkıda bulunabilecek faktörler olarak tanımlanmıştır.
Zamanla iyileşir mi?
Birçok çocuk zamanla iyileşir. Takip çalışmaları, KOKGB ‘nin belirti ve semptomlarının bozukluk tanısı konulan çocukların yaklaşık %67’sinde 3 yıl içinde ortadan kalktığını göstermiştir. Ancak araştırmalar KOKGB’li çocukların yaklaşık %30’unun sonunda davranış bozukluğu geliştirdiğini göstermiştir. İlk olarak çok küçük yaşta (örneğin okul öncesi) tanı konulan çocuklar için risk 3 kat daha fazladır. KOKGB’li okul öncesi çocukların ayrıca birkaç yıl sonra DEHB, anksiyete veya ruh hali bozuklukları gibi ek bozukluklar sergilemesi muhtemeldir. Genel olarak, ODD tanısı konulan çocukların yaklaşık %10’u sonunda Anti-Sosyal Kişilik Bozukluğu gibi daha kalıcı bir kişilik bozukluğu geliştirecektir.
Nasıl tedavi edilir?
Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu (KOKGB) olan tüm çocuklar ve ergenler için tek bir tedavi yoktur. En etkili tedavi planı her çocuğun ve ailenin ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilecektir. Belirli bir çocuk için belirli tedavi yöntemleri, yaşına, ortaya çıkan sorunların ciddiyetine ve ailenin hedeflerine, kaynaklarına ve koşullarına bağlı olarak değişecektir. Tedavi yeterli bir süre boyunca sunulmalıdır. Tedavi genellikle hem bireysel terapiyi hem de aile terapisini içerecektir. Ayrıca çocuğun öğretmeni veya okuluyla çalışmayı da içerebilir. Tedavi ayrıca ilaç kullanımını da içerebilir, ancak nadiren ilaç tek başına KOKGB’li çocuklar için yeterli veya uygun bir müdahale olarak kabul edilir.
KOKGB’li çocuklar için iki tür kanıta dayalı tedavi vardır. Bunlar; problem çözme becerileri eğitimi biçiminde bireysel yaklaşımlar ve ebeveyn yönetimi eğitimi biçiminde aile müdahaleleridir. Bireysel yaklaşımlar çocuğun sorunlarına özgü, davranış temelli, çocuğun yaşına yönelik ve çocuğun yeni problem çözme becerileri edinmesine yardımcı olmaya odaklı olmalıdır. Aile müdahaleleri, etkili disiplin teknikleri ve yaşa uygun denetim konusunda eğitim içerir.
Okul öncesi çocuklarda, vurgu genellikle ebeveyn eğitimi ve öğretimine yapılır. Okul çağındaki çocuklar için, okul temelli müdahaleler, aile temelli tedavi ve bireysel terapi sıklıkla birlikte kullanılır. Ergenler için, bireysel terapi sıklıkla aile müdahalesiyle birlikte kullanılır.
Her yaşta, ilaçlar belirli semptomları ele almak veya eş zamanlı durumları (örneğin depresyon, DEHB veya anksiyete bozuklukları) tedavi etmek için tedavinin yararlı bir bileşeni olabilir, ancak KOKGB’yi özel olarak tedavi eden tek bir ilaç yoktur. Ebeveynler, belirli ilaçların potansiyel risklerini ve faydalarını çocuklarının doktorlarıyla görüşmelidir. Genel olarak, ilaçlara yalnızca uygun bir semptom veya davranış temel düzeyi elde edildikten sonra başlanmalıdır.
Önlenebilir mi?
Okul çağındaki çocuklarda, ebeveyn yönetimi, sosyal beceri eğitimi, çatışma çözümü ve öfke yönetimi programlarının hepsi farklı başarı dereceleriyle kullanılmıştır. Ergenler için, bilişsel müdahaleler ve beceri eğitimi, mesleki eğitim ve akademik hazırlıklar da dahil olmak üzere psikoeğitim programları, genellikle KOKGB ile ilişkilendirilen yıkıcı davranışları azaltıyor gibi görünmektedir.
Ancak, grup tedavisinin, özellikle zaten zorluk belirtileri ve semptomları gösteren çocuklar ve ergenler arasında, sonuç üzerinde olumsuz etkileri olabileceğine dair bazı kanıtlar da var.
